آزادی اندیشه در اندیشه امام خمینی(ره) /2

   

                 آزادی اندیشه در اندیشه امام خمینی(ره) /2

    

امام راه رشد و شکوفایی اجتهاد را در آزادی نظریات مختلف فقهی می دانست :

     "در حکومت اسلامی همیشه باید باب اجتهاد باز باشد و طبیعت انقلاب و نظام همواره اقتضا می کند که نظرات اجتهادی-فقهی در زمینه های مختلف ولو مخالف با یکدیگر آزادانه عرضه شود و  کسی توان و حق جلوگیری از آن را ندارد. "  

   (صحیفه نور،ج۲۱،ص۴۷) 

    ایشان نفی آزادی را موجب سقوط بشر می دانند :

    "انحطاط و سقوط بشر به علت سلب آزادی او و تسلیم در برابر سایر انسان هاست ." 

 (کلمات قصار امام،موسسه نشر آثار امام خمینی،۱۳۲۷،ص۱۱۲)  

    در نظام جمهوری اسلامی هر اندیشمند می تواند آزادانه اندیشه های خود را بیان دارد و دولت اسلامی جز با زبان منطق برخورد نمی کند . امام برای بستن راه تنگ نظران و افراد کم ظرفیت فرمود :

     " دولت اسلامی یک دولت دموکراتیک به تمام معنای واقعی است و هر کس می تواند اظهار عقیده خودش را بکند و اسلام جواب همه عقاید را به عهده دارد و دولت اسلامی تمام منطق ها را با منطق جواب خواهد داد . 

" (صحیفه نور - ج۱ - ص۴۱۰ )

     "حضرت امام احترام زیادی برای انسان ها قائل بود . هم در حوزه هنگام تدریس برای طلبه ها و هم برای شخصیت های بزرگ علمی . ایشان اجازه می داد تا افراد نظریات خود را بیان کنند و سپس با آن ها بحث می کرد و اجازه می داد تا استعداد آن ها شکفته شود . شاگردان حضرت امام هیچ وقت سطحی نگر نبودند و در تئوری های علمی آن قدر به عمق می رفت که به راحتی می توان گفت بهترین روش های تحقیق را می توان در حضرت امام یافت . لهذا شاگردان او امتیاز خاصی بر سایرین دارند ." 

  (آیت الله موسوی بجنوردی - روزنامه نوروز - ۱۳/۳/۸۱)

       ایشان در نفی سانسور مطبوعات می فرمایند :

     " باید وکلای پارلمان مبعوث از ملت باشند . باید دولت ها ملی باشند . باید اختناق از مطبوعات برداشته شود و سازمان  نظارت در آن ها نکنند و آزادی را از ملت سلب ننمایند ."

  ( صحیفه نور - ج۱ - ص۴۱۰)

    "او مردم را توده ای نا بالغ که نیازمند قیم هستند ، نمی انگاشت . آن ها را انسان هایی برتر و فداکار تر از مسلمانان صدر اسلام و زمان ائمه می دانست . او با انگشت گذاشتن بر زمینه استعدادهای فطری نهفته در مردم به توان افزایی آن ها همت گماشت تا آن ها خود با اراده  خود باوری و اختیار راه درست را برگزینند و در مسیر معنویت  عدالت و آزادی پیش روند . ما درس مردم سالاری را در پای مکتب عملی او فرا گرفته ایم  "    

  (خدایاری - علی اصغر - نوروز - ۱۳/۳/۸۱)

   راه پرهیز از اشتباه مسئولان آزادی انتقاد و بیان است . امام در این باره رهنمودی جالب دارند :

     "اشتباهات را همیشه باید گفت . اشتباهات را کسی نمی تواند (نادیده بگیرد ) همه آزادند در گفتن ، بنویسند، بگویند ، در روزنامه ها بنویسند ." 

 (صحیفه نور - ج۶ - ص ۱۵۲)

ادامه دارد...

-----------------------------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

یک مغز برای خلق در خواب بس است!!

 #دل_دیدنی_های_شهرسرب_وسراب(292)  

 

یک مغز برای خلق در خواب بس است!!

 

من هویت بسیاری از ملت ها را در « سیمای یک نفر » 

نشسته بر « اریکه قصر قیصر » دیدم ؛ 

نفری که بر ساقه « نفرت » « رُسته » 

و روح و روان در آب « نفرین » « شُسته » بود. 

او در « مرداب استمرار » و « منجلاب این پندار » دست و پا می زد که : 

« یک کَلّه برای یک ملّت » و یک « هاله برای هدایت » بس است!!  

در حالی که « دو کدو بیش از یک کَلّه می فهمند!!»

او « بصیرت دیدن » و « فرصت اندیشیدن » را از مردم می ربود،

و بار سنگین « دیدن » و « اندیشیدن » 

درباره « سرشت دولت » و « سرنوشت ملت» را به تنهایی بر دوش می کشید!

مردم نیز با « مغزِ بِکر » و « فارغ از فکر »تماشاگر صحنه این نمایش بودند!

 یک شهر پر از برده یک ارباب بس است
یک سد ز برای بحری از آب بس است
چون «فکر» نداری به چه کار آید «مغز»؟!  
یک مغز برای خلق در خواب بس است

#شفیعی_مطهر

---------------------------------------

اریکه:  سریر،تخت،تخت آراسته،تخت پادشاهی

رُسته : روییده، سبزشده

منجلاب : آب بدبوی و گندیده که در یک جا جمع شود

هاله : خرمن ماه،دایره روشن که گاهی گرداگرد ماه ظاهر می شود 

بِکر : تازه و دست نخورده،اول هر چیز

----------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

آزادی اندیشه در اندیشه امام خمینی (ره)/1

آزادی اندیشه در اندیشه امام خمینی (ره)/1 

 

امام خمینی (ره) معمار بزرگ و بنیانگذار سترگ نظام جمهوری اسلامی ایران است. همه اندیشمندانی که دل در گروی ارادت آن متفکر فرزانه دارند، گوش جان به اندیشه جاودانه او می سپارند. این بخش را با نقل نظریات ایشان می آغازیم.

«نسل امروز ما بیش از آن که نیازمند تعریف و تمجید از امام (ره) باشد، نیازمند کشف و تبیین جوهر اندیشه و دیدگاه اوست که نه تنها جامعه ای را متحول کرد، بلکه راهگشای تأسیس نظامی مردم گرا بر پایه پاسخگویی به نیاز های زمانه شد.

او از میان رفتارهای مدرن سیاست و حکومت در جهان امروز قالبی برای حضور فعال دین در عرصة اجتماع برگزید و «جمهوری اسلامی» را به عنوان میراثی نو که باید در برگیرنده اصالت های دینی و تجربه های بشری ما شود، به یادگار نهاد. اعتقاد او توانمندی دین در پاسخ گویی به نیاز های متغیر انسانی و اجتماعی دوره های مختلف بود؛ اما از آنجا که آزادی و آزادگی جانمایة اندیشه های او بود و در سلوک عملی و بیان نظر همواره به طرز وسواس آمیزی نگاهبان این مرزها بوده و نیز از آنجا که اخلاق و موازین توجیه ناپذیر اخلاقی همواره بر رفتار سیاسی او غلبه داشت، هرگز نگذاشت تصلّب در اندیشه، تقدیس در قدرت و انجماد در مدیریت به این اعتقاد استوار راه یابد. او به جهانی بزرگ می اندیشید و اندیشه اش قابلیّتی داشت که نه تنها غیر شیعه که غیر مسلمان را نیز در بر می گرفت. امام خمینی (ره) میان شریعت و رأی مردم پلی استوار زد و به موجب آن پایگاه اجتماعی حکومت دینی را برای همیشه تعریف کرد. تجلّی این مهم، وضع نظامی بود که باید اساس آن خرد گرایی دینی و مدیریت عقلانی جامعه باشد و مردمی که در آن باید دارای حق و حرمت و آزادی باشند.1 »

حجت الاسلام والمسلمین سید علی اکبر محتشمی پور می گوید:

«حضرت امام به سیاست و حکومت به عنوان یک مسئولیت مذهبی می نگریست. آیا امام در این میان به دنبال حاکمیت تحجّر و فرو کاستن جایگاه عقل در رفتارهای سیاسی خود به نام حاکمیت دین بودند؟ یا آن که از فرایند رابطه ای تلازمی میان عقل و شرع، برای عقل به عنوان عنصری فعال و سازنده در استنباط احکام و دریافت کتاب و سنت، اصالت قائل بودند و در تحلیل و تطبیق قواعد فقهی بر مصادیق آن، شرایط زمان و مکان را مبنای بسیاری از ره یافت های امروزین برای ایجاد توسعه سیاسی و یا یک رویکرد اصلاحی از میان سنت ها و اندیشه اسلامی قرار می دادند و از این رهگذر پیوندی متین و همه جانبه میان سنت اسلامی ما و مسایل دوران مدرن بر قرار کردند که متأسفانه تا کنون هرگز به طور جدی مورد توجه و تحقیق عالمان و کارشناسان حوزه و دانشگاه قرار نگرفته است.2 » 

....در این باب در روزهای آینده بیشتر سخن خواهیم گفت.

پاورقی ها

1 -خانیکی، هادی، نوروز 13/3/81 ، ویژه نامه سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره)

2-حیات نو،  28/8/81

« فریفتگان فریبایی » و « شیفتگان زیبایی »

#دل_دیدنی_های_شهرسرب_وسراب(291) 

 

 « فریفتگان فریبایی » و « شیفتگان زیبایی » 

 

من موش کور را « عاشق ترین دلداده » و « لایق ترین آزاده » دیدم ، 

زیرا زیبایی همسرش را « پیوسته » با« چشم بسته » باور دارد. 

 آن که « زیبایی را در دل » و دل را « سرچشمه فضایل » می بیند،

به « زیبایی ابد » و به « شکوفایی خرد » دست یافته است.

صورت های زیبا « می پلاسند»؛ 

اما سیرت های زیبا پژمردگی « نمی شناسند». 

گام های « دوران » به مرور « زمان  »

از صورت های زیبا « طراوت را می رباید» و « لطافت را  می فرساید».

اما پیوندهایی که بر « پایه فضایل » و « زیبایی دل » استوار شده، 

هرگز نه « گُجَسته » می شوند و نه « گُسَسته »!

 « فریفتگان فریبایی » و « شیفتگان زیبایی »، 

« سایه ای لرزان » و « سرمایه ای رو به نقصان » دارند.

 

#شفیعی_مطهر

----------------------------------

پلاسیدن : پژمرده شدن و از طراوت افتادن

گُجَسته: پلید و ناپاک، مقابل خجسته

---------------------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

اعدام اندیشه

اعدام اندیشه 

@شفیعی_مطهر

«ژولیوس کانوس» از فلاسفه «ستویسیسم» روم باستان در حدود 2050 پیش به جرم بیان نظریات مترقیانه خود به فرمان «کالیگولا» امپراتور روم اعدام شد. او حتی در آخرین لحظات عمر حاضر نشد حرف های خود را پس بگیرد و جان خود را نجات دهد. کانوس گفته بود:

همان گونه که خدا نظم ستارگان را برقرار ساخته و انسان ها را برابر آفریده، بر دولت هاست که با وضع قوانین و ضوابط و اجرای آن ها نگذارند این برابری در طول حیات بر هم خورد که مشکلات نتیجه نابرابری است و دولت ها برگزیده می شوند تا نیکبختی اتباع را فراهم سازند و…»

با گذشت بیش از 20 قرن از تاریخ بیان سخنان فوق، همخوانی آن با قرائت و ادبیات امروز باعث شگفتی است. شگفت آورتر این که برخورد حاکم خودکامه آن زمان هم با گوینده این سخنان، شباهت بسیاری با رفتار حکام بعضی از کشورهای توسعه نیافته با اندیشمندان نو آور دارد. 

کالیگولا این اظهارات کلی را به صورتی دیگر تفسیر کرد. او پنداشت (یا فهمید) که هدف کانوس از بیان آن ها این بوده که نشان دهد که چون وی نتوانسته نیکبختی مردم را تأمین کند، پس شایستگی ریاست کشور را ندارد. بنابراین دستور داد او را بازداشت؛ محاکمه و محکوم به اعدام کردند.

کانوس، حاکمان را مسئول حفظ برابری نسبی انسان ها می دانست و براین باور بود که آنان نباید بگذارند که تعادل میان انسان ها بر هم بخورد. کانوس شاید نخستین فیلسوفی باشد که بر توزیع عادلانه در آمد و رابطه کار و درآمد تأکید کرده است. 

هر تیشه که بر پیکر اندیشه زدند

بنیان وجود خویش را ریشه زدند

اندیشه نمرده است و نمیرد هرگز

آن تیشه به بنیان جفا پیشه زدند

***********

بر پیکره ی بلند جان تیشه زدند

آن تیشه به ریشه های اندیشه زدند

از هر رگ آن صد گل اندیشه شکفت

کی ساقه سبز فکر را ریشه زدند؟!

(شفیعی مطهر)

------------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

فارغ از « نفرین » و « آفرین »!

#دل_دیدنی_های_شهرسرب_وسراب(290)  

 

 فارغ از « نفرین » و « آفرین »! 

 

من چه « نجواگرانی نژند » و « نیایشگرانی نیازمند » را دیدم 

که در « سیلاب توفانی و پرانگیزش » و « گرداب پر خیزابه و خیزش  »

از « شدّت هول و هراس » و با « حدّت ترس از افلاس » 

با « خداوند خویش » ، « وفاداری بیش » را « پیمان بستند»؛

  اما در « منزل رامش » و « ساحل آرامش » آن را « شکستند».  

چه زیباست همواره با خدا « زیستن »!

و « رنج » و « رفاه » را با یک نگاه « نگریستن »!

 پرستشی زیباست که انگیزه آن نه « رهایی از رنج » 

و نه « در سودای گنج » ؛

بلکه تنها انگیزه پرستشگر « خروج از غُلِ غلافِ زمین » 

و «  عروج به قلّه ی قافِ یقین » باشد!

پرستشی « شیرین » و « کمال آفرین »است 

که فارغ از « نفرین » و « آفرین »، 

پرستشگر را به « رهایی از وابستگی ها » 

و به « تَمَنّای وارستگی ها » برساند !

 

#شفیعی_مطهر

-------------------------------

نژند : اندوهگین ،افسرده،پژمرده،سرگشته،خشمگین

خیزابه : موج،کوهه آب

افلاس : بی چیزشدن،نادارشدن،تنگدستی و بینوایی،ورشکستگی

حدّت : تیزی،تندی،برندگی،خشم،غضب

غُل : طوق،بند آهنی که به گردن یا دست زندانی ببندند

غلاف : پوشش،پوشینه،نیام و جلد شمشیر

عروج: بالارفتن،به بلندی برآمدن

تَمَنّا : آرزوکردن،خواهش کردن،درخواست

 -------------------------------------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

ریشة تاریخی توسعه

ریشة تاریخی توسعه  

 

#شفیعی_مطهر

 

*  وقتی یک روزنامه نویس فرانسوی از روزنامه فیگارو با مظفّرالدّین شاه در حین سفرش به فرنگستان مصاحبه کرده و از وی می پرسد: 

چه چیز پاریس برای شما جذّاب و جالب توجه بود؟ 

وی پاسخ می دهد: یک شب وقتی از هتل محل اقامت خارج می شدم، مقابل در ورودی هتل درشکه ای را دیدم که منتظر مسافر است و سورچی درشکه زیر نور چراغ گازی بالای سرش با آرامش خیال غرق در مطالعه روزنامه است!

**  در 17 دسامبر 1791 (225 سال پیش) اصلاحیه های دهگانه قانون اساسی آمریکا به اجرا در آمد. بر پایه آن آزادی مطبوعات، بیان، عقاید، مذهب، تشکیل اجتماعات مسالمت آمیز، دادن شکایت و اعتراضیه به مراجع و مقامات، حمل اسلحه و داشتن امنیت شخصی و منع بازرسی غیر منصفانه و منع مجازات با اعمال شاقّه تضمین شده است. به همین دلیل انتشار روزنامه در آمریکا نیاز به کسب پروانه ندارد و نمی تواند قانونی به نام مطبوعات وجود داشته باشد.

-----------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

از « چشم شور » تا « چشمه نور »

#دل_دیدنی_های_شهرسرب_وسراب(289)  

 

 از « چشم شور » تا « چشمه نور »

 

من چه بسیار کسانی را دیدم که « نا زیبا » ،اما « فریبا » بودند، 

در حالی که می توانستند « زیبایی را درک » و « فریبایی را ترک » کنند.

شهروندانی را دیدم که نه « مهربان » بودند و نه « شادمان »؛

اما با « نسیم مهربانی » مست می شدند

و با « شمیم شادمانی » سرمست!

انسان هایی را دیدم که « خوب » نبودند ، ولی « خوبی » را می فهمیدند.

اینان « خَسته از خراش خار خشونت » بودند

و « محروم از مَرهمِ مرموزِ مهر و مروت و محبت »!

  از « پگاه آفرینش خامه » تا « گاه نگارش این چامه » ،

این « نسیم مهربانی » و « شمیم شادمانی » است که

می تواند « خدنگ خشونت را نَرمین » 

و « سنگ قساوت را شَرمگین » کند.

بنابراین بیاییم چون « مهر فروزان » بر فراز « سپهر انسان » « بدرخشیم»

و به همه « چشم های شور » ،« چشمه نور » 

و به همه « کرهای کور »، «کِرِشمه بلور» « بخشیم »! 

 

#شفیعی_مطهر

---------------------------------------------------

فریبا : فریبنده،فریب دهنده 

خسته : آزرده،مجروح،دردمند،بیمار،مانده و رنجدیده از کار زیاد یا راه رفتن بسیار

مرهم : هر دارویی که روی زخم بگذارند

مرموز : رمزدار،پوشیده

مروت : جوانمردی،مردمی، مردانگی،نرم دلی

خامه : قلم

چامه : شعر،غزل،سرود،نغمه

خدنگ : تیر راست و بلند

نَرمین : نَرم ،نرم شده

چشم شور : چشم بد ، چشمی که از آن چشم زخم به کسی یا چیزی برسد

کِرِشمه : ناز،غمزه،اشاره با چشم و ابرو

-------------------------------------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar

نظریات آیت الله بروجردی درباره حکومت روحانیون

نظریات آیت الله بروجردی درباره حکومت روحانیون

 

تفکر آیت الله بروجردی در باب دین چنان هوشمندانه بود که نمی پسندیدند کوچک ترین گردی بر دامان دین نشیند.

صادق طباطبایی در کتاب خاطرات خود این گونه بیان می کند :

"در یکی از روزهای بهار سال ۳۱ که نوجوانی ۹ ساله بودم ،گروهی از طلبه های جوان و سیاسی از تهران عازم قم شده بودند.... نواب صفوی و یارانش قصد دیدار با آیت الله بروجردی را داشتند که ظاهرا ایشان آن ها را نپذیرفته بودند.

از پدرم شنیدم که چند روز بعد که اصحاب آیت الله بروجردی علت این رفتار را از ایشان پرسیده بودند که چرا این افراد را به حضور نپذیرفتید ؟ایشان در جواب می گویند :

"این آقایان می خواهند شاه را بردارند و امثال شما (روحانیان )را جایگزین او کنند.

  شخصی که ظاهرا مرحوم آیت الله کبیر از علمای بزرگ و از فقهای برجسته بوده است، می پرسد : مگر چه اشکالی دارد؟

آیت الله بروجردی پاسخ می دهد که :

  بزرگ ترین اشکال آن است که شاه با اسلحه توپ و تفنگ به جان مردم می افتد . با این اسلحه می شود مقابله کرد ، ولی اگر شما به جای او نشستید ،اسلحه شما ایمان و عقاید مردم است که به جان مردم می اندازید .با این اسلحه نمی توان به راحتی مقابله کرد و لذا دین و ایمان مردم به بازی گرفته می شود".

  آیت الله بروجردی این چنین از پایمال شدن ایمان مردم می هراسید. 

 

 

منبع: نگارستان / سید هادی طباطبایی

لینک قبلی این مطلب در مدارا: http://modara.blogfa.com/8712.aspx

«عیبجویی» بزرگ ترین عیب است

#دل_دیدنی_های_شهرسرب_وسراب(287) 

 

«عیبجویی» بزرگ ترین عیب است

 

من چه بسیار « عَیب های ناپسند » 

و « رَیب های ناخوشایند» را در دیگران دیدم 

که چون « بیش زیستم » و « خویش را نیک نگریستم »، 

« عَیب هایی ناپسندتر» و « رَیب هایی ناخوشایندتر » را نزد خود یافتم. 

من گاهی برخی از عیب های دیگران را « زودتر از معمول » 

و « مشهودتر از معقول » می دیدم و تشخیص می دادم ؛ 

زیرا پلیدی و پلشتی آن عیب ها را « بیش از دیگران » و « پیش از بیان » 

فضای ذهن خودم را « آلوده » و « فکرم را فرسوده » بود. 

هر کس شمارش عیوب خود را « آغازد »

و به اصلاح آن « پردازد »، 

هرگز فراغت نیابد تا « عیوب دیگران را بنگرد » 

و « ذنوب آنان را بنگارد »!

 

#شفیعی_مطهر

 -----------------------------------------------

عَیب : نقیصه،نقص،بدی

رَیب : در شک افکندن،شک،گمان،تهمت،حاجت

مشهود : حاضرشده،دیده شده

معقول : پسندیده عقل،آنچه به وسیله عقل درک شود

پلشتی : آلودگی،پلیدی،چرکینی

ذنوب : گناهان،جمع ذنب(گناه)

----------------------------------------------------

برای دیدن دیگر آثار این قلم به کانال تلگرامی «گاه گویه های مطهر»بپیوندید : 

telegram.me/amotahar