سخنان رضوی!
امروز
۳۰ماه صفر و سالروز شهادت حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام است .
ضمن عرض تسلیت ساعتی پای سخنان حکیمانه آن امام همام می نشینیم .
امید که این حکمت های روشنگر در این گرداب هولناک و پرخطر ما را فانوس نجات و قاموس حیات باشد .
1- سه ویژگى برجسته مومن:
لایکـون
المـؤمـن مـومنـاً حتـى تکـون فیه ثلاث خصـال : 1 ـ سنة من ربّه. 2 ـ و
سنة من نبیّه. 3 ـ و سنة من ولیّه. فـاما السنة مـن ربه: فکتمان سـره. و
امـا السنة من نبیه فمـداراة الناس. و امـا السنة مـن ولیه فـالصبـر فـى
البـاسـاء و الضـراء.
مـؤمـن, مـؤمـن واقعى نیست مگـر آن که سه خصلت در او بـاشــد:
سنتـى از پـروردگـارش، سنتـى از پیـامبـرش و سنتـى از امـامـش.
اما
سنت پروردگارش, پـوشاندن راز خود است ، اما سنت پیغمبرش, مدارا و نرم
رفتارى با مردم است ، اما سنت امامـش صبر کردن در زمان تنگدستـى و پریشان
حالى است.
2- پـاداش نیکـى پنهانـى و سزاى افشـا کننـده بــدى
الـمستتر بـالـحسنة یـعـدل سبعین حسنة, و المذیع بالسیئة مخذول و المستتر بالسیئة مغفور له.
پنهان کننده کار نیک (پاداشش) برابر هفتاد حسنه است و آشکارکننده کار بد سـرافکنـده است و پنهان کننـده کـار بـد آمـرزیـده است.
3- نظافت
من اخلاق الانبیاء التنظف.
از اخلاق پیـامبـران, نظافت و پـاکیزگــى است.
4- دوست و دشمن هر کس
صدیق کل امرء عقله و عدوه جهله.
دوست هرکس عقل او و دشمنش جهل اوست.
5- دوستى با مردم
التودد الى الناس نصف العقل.
دوستى با مردم, نیمى از عقل است.
6- بدى قیل و قال
ان الله یبغض القیل والقـال واضـاعة المـال و کثـرة السـؤال.
به درستى که خداوند, داد و فریاد و تلف کردن مال و پرخواهشى را دشمن مى دارد.
7- ویژگی هاى دهگانه عاقل
لا
یتـم عقل امـرء مسلـم حتـى تکون فیه عشر خصـال : الخیــر منـه مـأمــول. و
الشر منه مأمـون. یستکثر قلیل الخیر من غیره, و یستقل کثیر الخیر مـن
نفسه. لا یسأم من طلب الخـوائج الیه, و لا یملّ مـن طلب العلـم طول دهره.
الفقر فى الله احب الیه من الغنى و الذل فى الله احب الیه مـن العز فى
عدوه. و الخمـول اشهى الیه من الشهرة. ثـم قال (ع): العاشرة و ما العاشرة؟
قیل له: ما هى ؟ قال(ع): لایرى احدا الا قال: هو خیر منى و اتقى .
عقل شخص مسلمـان تمـام نیست, مگر ایـن که ده خصلت را دارا بـاشـد:
1 ـ از او امید خیر باشد.
2 ـ از بدى او در امان باشند.
3 ـ خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد.
4 ـ خیر بسیار خود را اندک شمارد.
5 ـ هـر چه حـاجت از او خـواهنـد ، دلتنگ نشـود.
6 ـ در عمر خود از دانش طلبى خسته نشود.
7 ـ فقـر در راه خـدایـش از تـوانگـرى محبـوب تـر بـاشــد.
8 ـ خـوارى در راه خـدایـش از عزت بـا دشمنـش محبـوب تـر بـاشــد.
9 ـ گمنـامـى را از پـرنـامـى خـواهـان تـر بـاشـد.
10
ـ سپس فـرمـود: اما دهمى ! و چیست دهمى ؟ به او گفته شـد: چیست؟ فـرمـود:
احـدى را ننگـرد جز ایـن که بگـویـد: او از مـن بهتـر و پـرهیزکـارتـــر
است.
8- ایمان, تقوا و یقین
ان الایمان افضل من الاسلام بدرجة, والتقـوى افضـل مـن الایمان بدرجة و لم یعط بنوآدم افضل من الیقین.
ایمان یک درجه بالاتر از اسلام است, و تقوا یک درجه بالاتر از ایمان است و به فـرزنـد آدم چیزى بـالاتـر از یقیـن داده نشده است.
9- صله رحم با کمترین چیز
صل رحمک و لـو بشربة من ماء و افضل مـا توصل به الـرحـم کف الاذى عنها.
پیوند خـویشـاوندى را برقرار کنید گر چه با جرعه آبى باشد و بهترین پیوند خـویشـاونـدى, خـوددارى از آزار خـویشـاونـدان است.
10- سلاح پیامبران
عن الـرضـا(ع) انه کـان یقـول لاصحـابه: علیکم بسلاح الانبیاء فقیل: و ما سلاح الانبیاء؟ قال: الدعاء.
حضـرت رضا (ع) همیشه به اصحاب خـود مـى فـرمود: بر شما باد اسلحه پیامبران! گفته شـد : اسلحه پیـامبـران چیست؟ فـرمـود: دعا.
11- نشانه هاى فهم
ان من علامات الفقه: الحلم و العلم , و الصمت باب من ابواب الحکمة. ان الصمت یکسب المحبة, انه دلیل على کل خیر.
از
نشانه هاى دیـن فهمـى , حلـم و علم است, و خاموشى درى از درهاى حکمت است.
خـامـوشـى و سکـوت, دوستـى آور و راهنمـاى هـر کـار خیرى است.
12- حقیقت توکل
سئل الـرضـا(ع) : عن حـد التـوکل؟ فقـال(ع): ان لاتخـاف احـدا الاالله.
از امام رضا (ع) از حقیقت تـوکل سـوال شـد. فرمـود: این که جز خدا از کسـى نترسى .
13- بدترین مردم
ان شـر النـاس مـن منع رفـده و اکل وحـده و جلـد عبـده.
به راستـى که بـدترین مردم کسى است که یارى اش را (از مردم) باز دارد و تنها بخورد و زیر دستش را بزند.
14- حسن ظن به خدا
احسـن
الظن بالله, فان من حسـن ظنه بالله کان عنـد ظنه و من رضى بالقلیل من
الرزق قبل منه الیسیر من العمل؛ و من رضى بالیسیر من الحلال خفت موونته و
نعم اهله و بصره الله دار الدنـیا و دواءهـا واخـرجه منها سـالما الى
دارالسلام.
به خداوند خوش بین
باش، زیرا هر که به خدا خوش بین باشد, خدا با گمان خـوش او همراه است, و هر
که به رزق و روزى اندک خشنود باشد, خـداوند به کردار اندک او خشنود باشد ,
و هر که به اندک از روزى حلال خشنود باشـد, بارش سبک و خانـواده اش در
نعمت باشد و خـداوند او را به دنیا و دوایـش بینا سازد و او را از دنیا به
سلامت به دارالسلام بهشت رساند.
15- ارکان ایمان
الایمان اربعة ارکان: التـوکل على الله, و الرضا بقضاء الله و التسلیم لامـر الله, والتفویض الى الله.
ایمان چهار رکن دارد:
1 ـ توکل برخدا
2 ـ رضا به قضاى خدا
3 ـ تسلیم به امر خدا
4 ـ واگذاشتن کار به خدا.
16- بهترین بندگان خدا
سئل
علیه السلام عن خیـار العبـاد؟ فقــال(ع): الذیـن اذا احسنوا استبشروا, و
اذا اساؤوا استغفروا و اذا اعطوا شکـروا, و اذا ابتلوا صبروا, و اذا غضبوا
عفوا.
از امام رضـا(ع) دربـاره بهتـریـن بنـدگـان سـوال شـد.
فـرمـود:
آنان که هر گاه نیکـى کنند ، خـوشحال شوند, و هرگاه بدى کنند، آمرزش
خـواهند, و هر گاه عطا شـوند، شکر گزارند و هر گاه بلا بینند ، صبر کنند,
وهر گاه خشم کنند، در گذرند.
17- تحقیر فقیر
مـن لقى فقیـرا مسلما فسلم علیه خلاف سلامه على الاغنیاء لقى الله عزوجل یـوم القیامه وهو علیه غضبان.
کسى
که فقیر مسلمان را ملاقات نماید و بر خلاف سلام کردنش بر اغنیا، بر او
سلام کنـد, در روز قیامت در حالـى خـدا را ملاقات نمایـد که بـر او خشمگیـن
بـاشـد.
18- رفع اندوه از مومن
مـن فـرج عن مـومـن فـرج الله عن قلبه یـوم القیمه.
هر کس اندوه و مشکلى را از مومنى بر طرف نماید ، خداوند در روز قیامت انـدوه را از قلبش بر طرف سازد.
19- بهترین اعمال بعد از واجبات
لیـس شـى ء مـن الاعمـال عنـد الله عزوجل بعد الفـرائض افضل من ادخـال السرور على المؤمن.
بعد از انجام واجبات, کارى بهتر از ایجاد خـوشحالى براى مومن, نزد خداوند بزرگ نیست.
20- رضایت به رزق اندک
من رضى عن الله تعالى بالقلیل من الرزق رضى الله منه بالقلیل من العمل.
کسی که از خداوند تعالی به روزی کم قانع باشد ، خداوند نیز از او به عمل اندک راضی می شود .
منبع: عیون اخبارالرضا، تنظیم برای تبیان: ملکی